فرهنگ حذف؛ وقتی نقد جایش را به طرد می‌دهد

به گزارش خبرگوهردشت و به قلم دانیال ایل بیگی؛

این فرهنگ، بیش از آن‌که جویای حقیقت یا عدالت باشد، شبیه یک واکنش سریع و خشن به «لغزش»‌های فردی‌ست؛ گاهی بدون شنیدن توضیح، بدون در نظر گرفتن زمینه، و بدون فرصت جبران. در ظاهر با شعار مسئولیت‌پذیری و آگاهی پیش می‌رود، اما در عمل، بیشتر به دام قضاوت‌های هیجانی و گاه انتقام‌جویانه می‌افتد.

فرهنگ لغزش در جامعه ما نیز با سرعت در حال ریشه‌دوانی است. فضای مجازی، با همه امکاناتش برای دیده‌شدن، به محلی برای شکار اشتباهات دیگران تبدیل شده. کاربران اغلب میان قضاوت و گفت‌و‌گو تمایزی قائل نمی‌شوند. وقتی کسی اشتباه می‌کند – هرچند ناخواسته – مردم به‌جای نقد سازنده، هویت او را زیر سؤال می‌برند: «تو بدی، نه فقط کارت.»

اما این طردشدن‌های بی‌رحمانه، چه تأثیری دارد؟ آیا آدم‌ها با سرزنش عمومی بهتر می‌شوند؟ یا فقط ساکت، پنهان، و سرخورده؟ جامعه‌ای که بخشش را کنار بگذارد، اعتماد و رشد را هم از دست می‌دهد. خطای انسانی را با ماشین حساب نمی‌توان سنجید.

در نهایت، فرهنگ لغزش می‌تواند عدالت‌خواهی را هم تضعیف کند؛ چون عدالت بدون انصاف، فقط یک انتقام پرزرق‌و‌برق است. شاید زمان آن رسیده باشد که به‌جای لغو افراد، لغزش‌ها را بررسی کنیم. شاید به‌جای برچسب زدن، مکالمه را یاد بگیریم. چون همه ما، اگر نه امروز، شاید فردا، اشتباه خواهیم کرد.