۳۵ هزار میلیارد تومان یارانه سوخت برای هواپیما‌ها

ارزان‌تر از آب تعبیر کارشناسان برای توصیف قیمت بنزین است که حالا به ادبیات مسئولان هم راه پیدا کرده است موضوعی که وحیدی وزیر کشور می‌گوید: اکنون یک بطری آب ۵ هزار تومان است شما یک لیتر بنزین را هزار و ۵۰۰ تومان خریداری می‌کنید.

اما به گفته مسئولان سوخت دیگری وجود دارد که از بنزین هم ارزان‌تر است! در همین خصوص جلیل سالاری معاون وزیر نفت در پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی گفت: از سنوات گذشته سوخت هواپیما‌ها ۶۰۰ تومان بوده است.

سوختی که دولت ارزان به شرکت‌های هواپیمایی می‌دهد تا بلیت به دست مسافران حمل و نقل هوایی گران نرسد در حالی که در این زمینه هم به گفته مخاطبان مشکلات زیادی وجود دارد و صحبت‌ها نشان می‌دهد یارانه سوخت هواپیما‌ها به جیب مردم نمی‌رود!

موردی که انجمن هواپیمایی می‌گوید این یارانه خرج نوسازی ناوگان هواپیمایی هم نمی‌شود و فقط عاملی برای تعیین قیمت دستوری بلیت شده است ۵ تیر ۱۴۰۱ موسوی رئیس انجمن شرکت‌های هواپیمایی می‌گوید: از فردا سوخت را آزاد کنید ما نیز نرخ را آزاد می‌کنیم.

به گفته مسئولان انجمن شرکت‌های هواپیمایی، برخی فشار‌های غیرقانونی مانع از اصلاح این فرآیند توزیع یارانه می‌شود؛ این فشار هم عمدتا از سوی افرادی است که بیشترین سهم را از حمل و نقل هوایی دارند.

آن‌ها به برخی از دستگاه‌های دولتی یا سه دهک از جامعه اشاره می‌کنند که بر اساس داده‌های مرکز ملی آمار بیشترین سهم را از سفر‌های هوایی دارند در همین خصوص مرتضی زمانیان عضو هیات علمی دانشگاه امیرکبیر به رسانه ملی می‌گوید: ۸۵ درصد سفر‌های هوایی را ۳ دهک ثروتمند جامعه انجام می‌دهند. این که یارانه‌ای برای اصابت به همه فقرا یا اصابت به اقشاری مانند نخبگان برسد یا صرف تحصیل و آموزش عالی و سلامت شود، قابل درک است، اما این قابل درک نیست که در شرایط اقتصادی فعلی، یارانه‌ای پرداخت شود تا به دهک‌های ثروتمند برسد. ممکن است دولت بگوید نمی‌تواند پرداخت یارانه به سوخت هواپیمایی را به صورت یکباره قطع کند. با فرض این که این اتفاق یکباره بیفتد، باید توجه کنیم که سوخت جت مانند بنزین روی همه مردم اثر ندارد.

وی با بیان این‌که سهم مسافرت‌های هوایی از کل سبد هزینه‌های خانوار‌های ایرانی، به طور متوسط حدود ۲ صدم درصد است، افزود: بسیاری از افرادی که کد ملی آن‌ها برای دریافت یک بلیت هواپیما ثبت شده، خودشان هزینه بلیت را نمی‌پردازند؛ مثلا کارمندان دولت یا شرکت‌های خصوصی هستند که برای ماموریت کاری می‌روند. به همین خاطر، نمی‌توان گفت که افزایش قیمت بلیت هواپیما بعد از حذف یارانه سوخت، مستقیما بر همه استفاده کنندگان از هواپیما اثر می‌گذارد. به طور متوسط یک خانوار شهری در طول سال ۲۴ هزار تومان هزینه سفر هوایی می‌دهد و خانوار روستایی حدود ۶ هزار تومان. سهم سفر‌های هوایی از کل سفر‌ها در کشور هم زیر ۲ درصد، از مسافرت‌های خارجی ۳۰ درصد است. هواپیما‌های داخلی هم فقط ۶۰ درصد سفر‌های هوایی را پوشش می‌دهند.

حالا وزارت نفت برای کاهش یارانه پرداختی به سوخت هواپیما‌ها پیشنهادی را به دولت ارائه کرده است که در همین خصوص سالاری می‌گوید: پیشنهاداتی را ارائه کردیم تا در این خصوص بازنگری لازم انجام شود.

بر اساس آمار سازمان برنامه و بودجه دولت سالانه بیش از ۳۵ هزار میلیارد تومان یارانه را به سوخت هواپیما‌هایی تخصیص می‌دهد که کمتر از دو درصد حمل و نقل کشور را انجام می‌دهند.