رسانهها و مسئولیت آنان در بازنمایی عادلانه اقشار مختلف جامعه
به گزارش خبرگوهردشت، رسانه، آینه تمامنمای جامعه است؛ یا حداقل باید چنین باشد. در جامعهای متنوع و چندلایه، رسانهها نقش بیبدیلی در دیدهشدن همه اقشار و گروههای اجتماعی دارند. از زنان و کودکان تا اقلیتهای قومی، مذهبی، معلولان، سالمندان، کارگران، روستاییان، و دیگر گروههایی که گاه در سایهی روایتهای غالب پنهان میمانند. اما آیا واقعاً رسانههای ما توانستهاند این بازنمایی را به شکل عادلانه، متوازن و انسانی انجام دهند؟
بازنمایی عادلانه یعنی ترسیم واقعیتهای اجتماعی به دور از کلیشه، تبعیض یا نگاه بالا به پایین. رسانهای که بهجای بازتاب صدای گروههای کمتر شنیدهشده، فقط بر طبقه متوسط شهری یا نخبگان تمرکز دارد، در واقع خود به تقویت نابرابری در گفتمان عمومی دامن میزند. این نوع حذف یا حاشیهنشینی رسانهای، میتواند به انزوای اجتماعی و بیاعتمادی نسبت به نهادهای فرهنگی و حاکمیتی منجر شود.
از سوی دیگر، نگاه ترحمآمیز یا ابزاری به برخی اقشار نیز نوعی بیعدالتی در روایت است. تصویرسازی از افراد دارای معلولیت، زنان، یا اقوام مختلف نباید صرفاً در قالب سوژههای مناسبتی، درد و رنج یا کارکردهای تزیینی باشد؛ بلکه باید با نگاهی واقعی، انسانی و مبتنی بر شأن برابر صورت گیرد.
رسانهها میتوانند با بهرهگیری از روایتهای متنوع، استفاده از چهرههای بومی و محلی، تولید محتوای چندزبانه، و نیز تربیت خبرنگاران حساس به عدالت اجتماعی، گام بلندی در جهت بازسازی عدالت رسانهای بردارند. چنین رویکردی نهتنها به ارتقای سرمایه اجتماعی و همبستگی ملی منجر میشود، بلکه احساس تعلق و مشارکت واقعی در میان اقشار مختلف جامعه را افزایش میدهد.
در نهایت، رسانه عادل، رسانهای است که همه را میبیند، صدای همه را میشنود، و فرصت دیدهشدن را به همه میدهد. این نه یک امتیاز، بلکه یک وظیفه رسانهای و اخلاقی است.
مدیرمسئول