بحران ورزشگاه!
هفته نخست لیگ برتر فوتبال ایران با تمام حواشی ریز و درشت خود به پایان رسید. از طرفی عدم آمادگی ورزشگاه آزادی و سایر ورزشگاههای تهران و تعدادی از استادیومها، در شهرستانها موضوع مهمی است که سالها مورد انتقاد دوستداران فوتبال قرارگرفته و نگرانیهای فراوانی در مورد سرنوشت آنان نیز وجود دارد. موضوعی که شاید منجر به محرومیت ایران از میزبانی دیدارهای ملی و باشگاهی نیز بشود. در این شماره به بهانه آغاز لیگ برتر نگاهی به وضعیت ورزشگاههای ایران خواهیم انداخت:
به گزارش خبرگوهردشت و به نقل از هواداری نیوز،
نویسنده: حسن صانعیپور
آزادی، پیر و فرسوده
مجموعه بزرگ آزادی در سال 1350 به بهانه برگزاری مسابقات آسیایی احداث شد. مجموعهای استاندارد با چند چمن تمرینی که در استادیوم اصلی آن بازیهای خانگی تیم ملی فوتبال ایران و دو تیم بزرگ پایتختنشین برگزار میشود. وضعیت چمن ورزشگاه آزادی بعد از بازی دراماتیک استقلال تهران با آنیانگ مورد انتقاد کارشناسان داخلی و خارجی قرار گرفته و بعد از این اتفاق و پس از پایان اولین دوره لیگ برتر فوتبال، محسن مهرعلیزاده رئیس وقت سازمان تربیت بدنی و محسن صفایی فراهانی رئیس وقت فدراسیون فوتبال تصمیم به بازسازی اساسی چمن گرفته و به همین علت ورزشگاه آزادی برای خاکبرداری و کاشت چمن جدید و استاندارد تعطیل شد. درحقیقت به همان اندازه که وضعیت چمن آزادی مورد توجه قرار گرفت، بنا و سازه در حال فرسایش آن به فراموشی سپرده شد. موضوعی که در فصل گذشته باعث نگرانی گردیده و دست آخر به بازسازی و ترمیم بخش اعظمی از ورزشگاه و سکوهای آن منجر شد. اینکه این بازسازی چه مدت زمانی به طول خواهد انجامید، نامشخص بوده و اینکه استانداردها و آیتمهای روز فوتبال در آن لحاظ خواهد شد نیز بسیار مهم و اساسی است.
تختی همچنان متروکه
با تعطیلی استادیوم آزادی به بهانه بازسازی چمن این ورزشگاه، دیدارهای استقلال و پرسپولیس در لیگ برتر فوتبال ایران به ورزشگاه تختی موکول شد، استادیومی که پس از چند دهه بلااستفاده بودن، شرایط نامساعدی پیدا کرده بود. «هرچند معماری خاص این ورزشگاه خاطرات تلخ و شیرینی را برای هواداران فوتبال در ابتدای دهه هشتاد رقم زد». بعد از انتقال بازیها به آزادی باردیگر تختی به حال خود رها شد. ورزشگاهی که قبل از شروع فصل پیش رو نیز قرار بود تا ترمیم کامل آزادی میزبان سرخابیها در دیدارهای خانگی آنان باشد، آنقدر از استانداردهای روز فوتبال فاصله دارد که مورد تایید فدراسیون فوتبال، مسئولین ذی ربط و باشگاهها قرار نگرفت. این ورزشگاه که همچون آزادی به بهانه برگزاری مسابقات آسیایی احداث شد با توجه به شرایطی که داراست، پتانسیل ویژهای برای تبدیل شدن به مجموعهای کاربردی دارد، اما بی توجهی مطلق در این مورد نیز، آن را به محلی متروکه و غیر قابل استفاده تبدیل کرده است. این درحالی است که نیاز فوتبال تهران به وجود ورزشگاهی غیر از آزادی، اما در حد و قواره آن به نظر رسیده و این نیاز، موضوع پرداختن به ورزشگاه تختی را در موازات ترمیم ورزشگاه آزادی ضروری کرده است.
ورزشگاههای اورژانسی
چند ورزشگاه تهران را باید ورزشگاههای اورژانسی بنامیم، ورزشگاههایی که هرچند استادیوم خانگی باشگاههای تهران به استثنای استقلال و پرسپولیس بوده و یا هستند، اما هرگز شرایط برگزاری بازی را ندارند. «بحث حضور بانوان در این ورزشگاهها، شرایط میزبانی آنان را سختتر نیز نموده است». ورزشگاه راهآهن، ورزشگاه شهیددستگردی، ورزشگاه شهید کاظمی، ورزشگاه دانشگاه علم و صنعت تهران، ورزشگاه شهید هرندی و ورزشگاه آرارات، ورزشگاههایی هستند که باشگاههایی چون پیکان، هوادار، راهآهن و سایپا بازیهای لیگ را در آن برگزار میکنند. باشگاههایی که معمولا فاقد هوادار بوده و صرفا در دو دیدار آنان با سرخابیها، تماشاگران بیشماری روی سکوها ملاحظه میشوند. «موضوعی که با کاهش نمایندگان تهران در لیگ برتر، کم رنگ و بی اهمیت شده است». ورزشگاههای مذکور به همان دلیل موقتی بودن هرگز مورد التفات قرار نگرفته و به هیچ عنوان آمادگی برگزاری مسابقات لیگ را ندارند.
چند استادیوم نیمه استاندارد
استادیومهایی چون نقش جهان اصفهان، امام رضا ع مشهد، شهدای فولاد اهواز، یادگار امام تبریز، فولادشهر اصفهان را باید استادیومهای نیمه استاندارد ایران تلقی کنیم. البته چند استادیوم دیگر همچون غدیر اهواز، شهید سلیمانی سیرجان، باهنر کرمان، المپیک کیش، ثامن مشهد، انقلاب کرج، مس کرمان و پارس شیراز هم وجود دارند که به دلایل متعددی قابل استفاده نیستند. در این بین نقش جهان اصفهان دارای چمن استاندارد و ساختمانهای مناسب با معماری زیبا است که فوتبالدوستان اصفهانی را راضی نگه داشته است. استادیوم شهدای فولاد به سبک ورزشگاه خانگی بایرن مونیخ ساخته شده واز امکانات قابل قبولی برخوردار است و در مسابقات لیگ برتر توانسته میزبان مناسبی برای تیمها باشد. همچنین ورزشگاه امام رضا ع مشهد به همت آستان قدس رضوی با دسترسی مطلوب درون شهری ساخته شد. این ورزشگاهِ بیست و چهار هزار نفری نخستین ورزشگاه تمام مسقف بعد از انقلاب در ایران محسوب میشود که امکانات مطلوبی دارد. یادگار امام تبریز نیز با ظرفیت حدودهشتاد هزار نفر یکی از بزرگترین ورزشگاههای ایران است. این ورزشگاه سابقه میزبانی در لیگ قهرمانان آسیا را داراست و از استادیومهای معرفی شده فدراسیون فوتبال جهت برگزاری مسابقات جام ملتهاست.
پروژه ساخت در حالت تعطیل
اگر به کلیت موجود نگاهی بیندازیم باید اعتراف کنیم که پروژه ساخت و ساز در زمینه ورزشگاه و استادیوم در حالت تعطیل بسر میبرد. «مواردی که وجود دارد نیز با سرعت پایین و کیفیت نازل پیش میرود». این درحالی است که تهران به دو ورزشگاه بزرگ بینالمللی دیگر نیازمند است. شهرهای اصفهان و تبریز با توجه به شرایط فوق العادهای که در حوزه فوتبال دارند و قادر هستند دیدارهای بینالمللی فوتبال را میزبانی کنند، حداقل یک ورزشگاه استاندارد دیگر را استحقاق دارند. بعضی از مناطق ایران از جمله شمال و جنوب کشور که به لحاظ برپایی اردوهای تدارکاتی و مسابقات پیش فصل، شرایط مناسبی دارند نیز از فقدان ورزشگاه قابل قبول رنج میبرند.
ورزشگاههای قطر و عربستان
در همین نزدیکی و در کنار آبهای خلیج همیشگی فارس کشورهایی چون قطر و امارات متحده و کمی آن طرفتر عربستان، نیازهای اولیه فوتبال را شناسایی کرده و دست به احداث ورزشگاههای فوق مجهز زدهاند. قطریها برای برگزاری جام جهانی و جام ملتها هشت ورزشگاه احداث کردند. در هر یک از استادیومهای این کشور تجهیزات پیشرفتهای برای خنک نگهداشتن دمای استادیوم وجود دارد. عربستان سعودی قرار است میزبان جام جهانی فوتبال ۲۰۳۴ باشد و به این منظور قصد دارد یازده استادیوم جدید بسازد و چهار استادیوم موجود را بازسازی کند تا استانداردهای فیفا را برآورده سازد. امارات نیز از هشت ورزشگاه استاندارد برخوردار بوده و هرچند تب فوتبال تا حدود زیادی «در مقایسه با قطر» در این کشور فروکش کرده اما فوتبال این کشور در شرایط مناسبی بسر برده و نماینده آنان لیگ قهرمانان آسیا فتح کرده است.
سرنوشت بازیهای بین المللی
مهدی تاج رئیس فدراسیون فوتبال ایران گفته است: اگر میزبانی تعیین تکلیف نشود، ای اف سی بازیهای ایران را در خارج کشور برگزار خواهد کرد. این جمله عمق فاجعه فوتبال کشور را نشان میدهد. براستی سرزمین پهناور ایران که فوتبال در آن تبدیل به یک فرهنگ و یک نیاز اساسی شده است، نباید از سالها قبل در خصوص وضعیت ورزشگاهها و استادیومها اقدامات لازم را انجام میداده است؟ مسابقات مقدماتی جام جهانی، لیگ نخبگان آسیا که امتیازات خانگی در آن مهم و تاثیرگذار است اگر با تغییر میزبانی مواجه شود، تبعات جبران ناپذیری را به همراه خواهد داشت. همگان میدانند که حریفان ملی و باشگاهی ایران از حضور در ورزشگاه آزادی واهمه دارند و این موضوع تبدیل به برگ برنده نمایندگان ایران و تیم ملی شده و اگر این امکان از آنان گرفته شود، شرایط برای حریفان آسانتر خواهد شد.
بحران ورزشگاه
بحران ورزشگاه یک بحران ملی است که سراسر ایران را فراگرفته است. کافی است به شهرستانهای کوچک اما مستعد ایران سفر کنید تا با این فاجعه ملی بیشتر آشنا شوید. یک طرح کاملا ناشیانه نیز در حال برگزاری است؛ تعویض چمن طبیعی با مصنوعی که مورد تایید هیچ کارشناس و متخصصی نیست، کلیت فوتبال را مورد حمله قرار داده است. علیایحال این امیدواری وجود دارد که با روی کار آمدن دولت جدید و انگیزههایی که دیده شده است، درخصوص این بحران ملی راه حلی اساسی و کاربردی اندیشیده شده و در بازه زمانی کوتاه مدت ورزشگاههای فرسوده ترمیم و در بازه زمانی بلند مدت ورزشگاههای جدید اضافه شوند.